فقر آهن یکی از شایع ترین انواع کمبود مواد معدنی در میان مردم سراسر دنیا محسوب می شود . در این میان ، حدود 10 درصد از زنان با فقر آهن مواجه هستند. آهن از جمله مواد معدنی است که وجود آن برای بسیاری از مهمترین وظایف بدن ضروری می باشد. برای مثال مسئولیت انتقال اکسیژن در خون به عهده ی آهن است.

فقر آهن با بروز و پیشرفت کم خونی ارتباط دارد ، کم خونی درواقع به نوعی از بیماری گفته می شود که در آن گلبول های سالم قرمز خون کاهش یافته و تولید آن نیز دچار مشکل می شود. آهن با پردازش پروتئین ، نقشی حیاتی در تولید گلبول های قرمز خون ایفا می کند که همین امر موجب پیشگیری از بروز کم خونی می شود .

علایم فقر آهن آهن برای تولید هموگلوبین ، نوعی از پروتئین موجودر گلبول های قرمز که اکسیژن را از شش به دیگر نواحی بدن انتقال می دهد ، ضروری می باشد. فقر آهن یعنی عدم وجود گلبول های کافی برای انتقال اکسیژن . در چنین شرایطی اکسیژن کافی به مغز ،بافت بدن ، ماهیچه ها و دیگر سلول ها نمی رسد و در نتیجه شما احساس خستگی و ضعف شدید را تجربه خواهید کرد.

علاوه بر پیشگیری از کم خونی ، آهن برای سلامتی عمومی بدن ، برخورداری از سطح مطلوبی از انرژی و سوخت و ساز مناسب مورد نیاز است ، زیرا از سلامت کلی سلول های بدن پشتیبانی می کند و همچنین در عملکرد صحیح بسیاری از آنزیم ها دخالت دارد. این آنزیم ها نیز اکثرا مسئول گوارش غذا و جذب ویتامین ها و مواد معدنی هستند. آهن همچنین از برقراری تعادل در هورمون ها و سلامت مغز ، قلب ، پوست ، مو و ناخن ها پشتیبانی می کند.

بیشتر آهن بدن ما به فرم هموگلوبین در خون وجود دارد و باقی در کبد ، طحال و مغز استخوان ذخیره می شود.

فقر آهن موجب بروز بیماری هایی از جمله :

کم خونی ، خستگی مزمن ، زردی و رنگ پریدگی پوست ، تنگی نفس ، تپش قلب نامنظم ،عدم تعادل در هورمون ها عدم تعادل در هورمون ها ، ضعف ماهیچه ، تغییرات در اشتها ، اختلال در خواب ، سرفه ، مشکل تمرکز ، یادگیری و حافظه ، سوزش زبان و تغییر در خلق و خو می گردد.

فقر آهن در زنان شایع تر از مردان است میزان آهن مورد نیاز هر شخص برای پیشگیری از فقر آهن با توجه به سن و جنسیت متفاوت است. زنان بیش از مردان به آهن نیاز دارند ، زیرا طی عادت ماهانه ی طبیعی خود میزان مشخصی از آهن را از دست می دهند.

با رسیدن به سن بلوغ ، میزان آهن مورد نیاز بدن زنان نیز افزایش می یابد . اما با رسیدن به سن یائسگی این نیاز دوباره دچار کاهش می شود. خانم ها بین سن 19 تا 50 از هر سن دیگری بیشتر به آهن نیاز دارند و این میزان نیاز، به 18 میلی گرم در روز هم می رسد. در حالی که نیاز مردان به آهن در همین سن حدود 8 میلی گرم در روز می باشد .

البته دلایل دیگری نیز وجود دارند که خطر فقر آهن را افزایش می دهند. این دلایل شمل موارد زیر می شوند:

اگر از رژیم غذایی گیاهخواری پیروی می کنید ، خصوصا رژیم هایی که در آن هیچ ماده ای با منشاء حیوانی که منبع مناسبی برای پروتئین محسوب می شوند ، مصرف نشود. اگر بیش از حد ورزش می کنید ، زیرا گاهی در چنین شرایطی گلبول های قرمز تخریب می شوند. اگر باردار هستید . اگر تا کنون دچار نارسایی کلیه شده اید. اگر در حال درمان با روش دیالیز هستید ، زیرا این روش درمانی آهن خون را از بین می برد. اگر دچار اختلالت گوارشی هستید که جذب مواد معدنی را دشوار می کند. اگر از آنتی اسید ها استفاده می کنید ، زیرا این مواد حاوی کلسیم هستند و کلسیم مانع جذب آهن می شود. اگر اخیرا عمل جراحی را تجربه کرده اید و یا به هر دلیلی ، مثل اهدای خون ، خون زیادی از دست داده اید.

خوشبختانه ، فقر آهن تنها با یک تست خون ساده قابل تشخیص می باشد . بسیاری از افراد ، زمانی که تصمیم به اهدای خون می گیرند ، متوجه فقر آهن خون می شوند. پزشکان توصیه می کنند میزان آهن خون خود را ، خصوصا اگر باردار یا گیاهخوار و یا دچار اختلالات گوارشی هستید ، با انجام آزمایش خون تحت کنترل داشته باشید.