نقش رحم و لوله های رحمی در دستگاه تناسلی

رحم

رحم شکل و اندازه ای شبیه به یک گلابی توخالی دارد و از دو بخش بزرگ نامساوی درست شده است. یک بخش بالایی و بزرگتر بنام تنه و یک بخش پایینی و کوچکتر بنام گردن و همین قسمت پایینی یعنی گردن رحم است که در انتهای مهبل قرار دارد.

شکل و اندازه رحم بسیار متنوع است و تحت تأثیر سن و تعداد زایمان های صورت گرفته قرار دارد. بعد از بلوغ در زنانی که تا بحال زایمان نکرده اند طول رحم حدود 6 تا 8 سانتی متر و در زنان چند زا حدود 9 تا 10 سانتی متر است. تنه رحم (و نه گردن آن) عمدتاً عضلانی است و در حالت عادی دیواره های جلوئی و عقبی رحم به هم چسبیده اند و فضای بین این دو دیواره فقط بصورت یک شکاف است، که در طی حاملگی و با رشد جنین این حفره پیوسته بزرگتر می شود تا جنین را در خود جای دهد.

تغییرات رحم در دوره بارداری بسیار جالب است. در طی بارداری رحم رشد چشمگیری پیدا می کند و وزن آن از 70 گرم (در حالت غیر حاملگی) به حدود 1100 گرم (در ماه آخر حاملگی) می رسد و حجم آن به حدود 5 لیتر خواهد رسید.

گردن رحم قسمت پایینی رحم را تشکیل می دهد که توسط سوراخی به مهبل راه پیدا می کند و در واقع سوراخ ارتباطی رحم و مهبل می باشد و خون قاعدگی از داخل رحم از همین سوراخ وارد مهبل شده و از طریق مهبل خارج می شود.

برخلاف تنه رحم که عمدتاً جنس عضلانی دارد گردن رحم از بافت قابل اتساع و ارتجاعی تشکیل شده است و وضعیت همین بافت است که به گردن رحم توانائی چشمگیر اتساع را طی زایمان می دهد.

لوله های رحمی

در هر دو طرف تنه رحم در قسمت بالای آن دو لوله بنام لوله های فالوپ به طول تقریبی 8 تا 14 سانتی متر منشا می گیرند که از یک طرف چسبیده و انتهای دیگر آن به شکل یک شیپور روی تخمدان قرار می گیرد. کارلوله های رحمی این است که تخمک آزاد شده از تخمدانها را گرفته و از طریق مجرای داخلی خود بطرف رحم هدایت می کنند.